Terug
Gepubliceerd op 19/12/2025

Besluit  Gemeenteraad

do 27/11/2025 - 20:00

Mondelinge vraag over het nieuwe afvalbeheersysteem (raadslid D'Afters)

Aanwezig: Mario Van Rossum, voorzitter
Thomas Geyns, burgemeester
Kristina Eyskens, Marc Charlier, Bram Bartholomees, Jan Trappeniers, Sebastiaan Coudré, Annemie Spaas, schepenen
Joan Abatesi, Werner Aerts, Carine Borghans, Ineke Casier, Tracey D'Afters, Lionel de Beauffort, Geoffroy de Visscher, Bert Dekelver-Vandenweyenberg, Lies Eykens, Omer Graulus, Lut Kint, Serge Liesenborghs, Sofie Lombaert, Koen Maertens, Ralph Packet, Elmo Peeters, Olivier Thomas, Kathelijne Verboomen, Tiemen Verstappen, raadsleden
Dirk Stoffelen, algemeen directeur

De vraag en het antwoord wordt aan de raad toegelicht en wordt in het audioverslag weergegeven.

Aanleiding

Vraag via mail van 23 november 2025 van raadslid D'Afters om een mondelinge vraag te agenderen op de gemeenteraad van 27 november 2025

Regelgeving

Huishoudelijk reglement van de gemeenteraad
Art. 12. - De gemeenteraadsleden hebben het recht aan het college van burgemeester en schepenen vragen te stellen.
Het gemeenteraadslid dient de vraag in via brief of e-mail en richt de vraag aan de algemeen directeur (info@tervuren.be). Hij/zij krijgt binnen de twintig dagen na ontvangst een schriftelijk antwoord.
Het gemeenteraadslid kan in zijn schrijven expliciet verzoeken om de vraag als punt aan de agenda van de gemeenteraad toe te voegen. In dat geval wordt ze mondeling behandeld ter zitting, op voorwaarde dat de vraag ingediend is uiterlijk vier dagen voor de gemeenteraadszitting.
Een gemeenteraadslid kan voor de start van de zitting verzoeken om een ingediende vraag toch als extra agendapunt toe te voegen. Dit kan indien het niet mogelijk was om de vraag binnen de hierboven vermelde termijn in te dienen en de behandeling ervan niet tot de volgende gemeenteraad kan uitgesteld worden. Deze agendering volgt dan de procedure zoals voorzien in artikel 16 § 2.

Feiten, context en argumentatie

Er is veel bezorgdheid over het nieuwe afvalbeheersysteem. Veel inwoners uiten hun frustraties op sociale media. Velen voelen zich niet op de hoogte van wat er gebeurt; ze worden niet goed geïnformeerd, er wordt niet naar hen geluisterd, hun vragen blijven onbeantwoord en ze maken zich daarom zorgen over wat komen gaat. Anderen hebben problemen ondervonden met hun eID-kaarten bij Interrand, waardoor ze het containerpark niet konden betreden. Hun e-mails en telefoontjes naar Interrand, in het Nederlands, gedurende een periode van 5 maanden bleven onbeantwoord. Dit baart zorgen: als ze zelfs de toegang voor én persoon tot een containerpark niet kunnen regelen, hoe kunnen ze dan in staat zijn om eventuele kinderziektes op te lossen die zich tijdens de implementatiefase van het nieuwe systeem kunnen voordoen?

De werkzaamheden voor de eerste ondergrondse containers zouden op 12/13 november beginnen in de Wandelaarstraat 31 en op 17 en 18 november in de Vlonderse Hoek 1, enzovoort. het is inmiddels 27 november en de werkzaamheden zijn nog niet begonnen. Dit voorspelt ook niet veel goeds voor de toekomstige, effectieve implementatie van werking van het nieuwe systeem. 

Inwoners maken zich grote zorgen over de betaalbaarheid voor alle inkomensniveaus; de eerlijkheid van een dergelijk systeem, omdat het grotere gezinnen of gezinnen met kleine kinderen die een luier nodig hebben, lijkt te bestraffen; het benadeelt mensen met medische behoeften, wat leidt tot meer afval per kilo; ouderen en mensen met een beperking. 

Er is de bezorgdheid dat de kosten van het systeem niet transparant zijn. Dit zijn legitieme kwesties waar we naar moeten luisteren en actie op moeten ondernemen. We hebben gevraagd om een businesscase openbaar te maken, samen met casestudies van andere gemeenten waar dit systeem wordt gebruikt, maar tot nu toe heb ik niets gezien.

Samen met mijn team hebben we daarom besloten om zelf onderzoek te doen naar buurlanden die het systeem met wisselend succes hebben ingevoerd. Dit is wat we hebben gevonden:

Succesvolle gemeenten, waaronder twee in Nederland, één in Duitsland en één in Oostenrijk, hadden het systeem aangepast. Deze omvatten:

  • Glijdende schalen voor huishoudens (verlaagde tarieven per kg voor huishoudens van 4+/vrijstellingen voor kinderen onder de 12 jaar of gezinskaarten die automatische kortingen bieden voor gezinnen met 3+ kinderen)
  • Jaarlijkse kosten plafonds
  • Subsidieprogramma voor medisch afval op basis van behoefte en/of medische vrijstelling certificaten
  • Overgangsperiode van 12 maanden met maandelijkse rapportage voor volledige kosten
  • Ontvangers van een sociale uitkering ontvangen 50-70% subsidie, niet slechts een paar euro per jaar

In deze gemeenten werd de afvalproductie verminderd, met weinig illegale dumping, hoge naleving en is het systeem in stand gehouden. 

En dan zijn er nog de mislukkingen.

In de buitenwijken van een grote Italiaanse stad werd het kilo-systeem ingevoerd zonder enige aanpassingen (geen aanpassingen aan de huishoudensgrootte, zeer minimale medische vrijstellingen). 

Het resultaat was: 

  • Illegale dumping nam in het eerste jaar met 67% toe
  • Politieke tegenwerking dwong tot aanpassingen
  • Uiteindelijk werden aanpassingen aan de huishoudensgrootte en kosten plafonds toegevoegd. 

In een andere gemeente in Frankrijk, waar het ook werd ingevoerd zonder een adequate overgangsperiode; geen inkomensafhankelijke subsidies. Het resultaat was ook negatief:

  • Illegale dumping nam in het eerste jaar met 67% toe
  • Aanzienlijke weerstand van bewoners
  • Juridische uitdagingen op basis van billijkheid

Dit specifieke systeem werd uiteindelijk gedeeltelijk teruggedraaid.

Deze voorbeelden benadrukken dat aanpassingen aan een DIFTAR-systeem noodzakelijk zijn, communicatie met bewoners essentieel is en de overgangstijd van belang is. Het is essentieel dat we naar de zorgen luisteren, van onze buurlanden leren en dit voor al onze burgers goed regelen, wil dit nieuwe systeem werken. Ik heb een lange lijst met vragen die te talrijk zijn om hier allemaal te bespreken, maar hier zijn mijn specifieke vragen voor nu:

  1. Waarom communiceren we niet meer over het systeem, hoe het werkt (bijvoorbeeld, is het systeem getagd, gechipt, krijgen burgers een sorteerstraat toegewezen of kunnen ze elke Interrand-sorteerstraat in Tervuren gebruiken) terwijl dit zo'n belangrijke verandering is?
  2. Waarom publiceren we alleen in het Nederlands, terwijl 44% van onze bevolking van niet-Belgische afkomst is? Het succes van dit systeem hangt af van het begrip en de naleving ervan. Als we Nederlandse artiesten kunnen organiseren die Engelse liedjes uit de jaren 80 zingen, zouden we de belangrijkste verandering in onze gemeenschap in decennia moeten kunnen communiceren.
  3. Wanneer beginnen de werkzaamheden voor de eerste ondergrondse containers?

De vraag en het antwoord zijn integraal opgenomen in de audio-opname die op de webstek van de gemeente gepubliceerd wordt, zoals voorzien bij artikel 33 §2 van het huishoudelijk reglement.